Repository logo
 

Ubuciko benjulalwazi yokusebenziseka kwesichazamazwi esilulimimbili esifaka amalema ngezilimi ezimbili sika-kode (1996) ukwelekelela ukufunda nokufundisisa isiZulu nesingisi eningizimu africa.

Loading...
Thumbnail Image

Date

2020

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Abstract

Lolu cwaningo luhlaziya ubumqoka benjulalwazi yokusebenziseka kwesichazamazwi esilulimimbili esifaka amalema ngezilimi ezimbili sika-Doke (1996) ukwelekelela ukufunda nokufundisa isiZulu nesiNgisi eNingizimu Afrika. INingizimu Afrika ingelinye lamazwe agqugquzela ubuliminingi. Izichazamazwi ezilulimimbili zibamba iqhaza elikhulu ekwenzeni umsebenzi wokufunda nokufundisa izilimi ezimbili ngesikhathi esisodwa ube yimpumelelo. Lolu cwaningo luhlaziya ukubaluleka kokubeka emqoka izidingo zabasebenzisi besichazamazwi uma kwakhiwa izichazamazwi ezilulimimbili. Ukubekwa phambili kwezidingo zabasebenzisi besichazamazwi kungukusetshenziswa kwenjulalwazi yokwakhiwa kwesichazamazwi eyasungulwa nguHaas (1962) ebeka phambili izidingo zabasebenzisi besichazamazwi abahlose ukwakhelwa isichazamazwi. Isichazamazwi esilulimimbili sakhelwa ukufeza izidingo zabasebenzisi besichazamazwi abanentshisekelo yokufunda ulimi olusha okungaba olokuqala lokwengeza noma olwesibili lokwengeza. Abasebenzisi balolu hlobo lwesichazamazwi basuke bengalwazi nhlobo noma bengalwazi ngokuphelele ulimi abasuke benentshisekelo yokulufunda. Kubalulekile ukuthi isichazamazwi esilulimimbili sakheka ngendlela ebeka emqoka abasebenzisi besichazamazwi ukuze babe nogqozi nentshisekelo yokusisebenzisa. Lokhu kuba nomthelela omuhle ekufezeni ukufundwa kobuliminingi. Ukuhlaziywa kwesichazamazwi esakhiwe ngolimi lwesiZulu nolwesiNgisi kuhlahla indlela eya phambili ekuthuthukiseni lezi zilimi zombili ezisetshenziswa kakhulu eNingizimu Afrika. Lolu cwaningo luyindlela yokuphosa esivivaneni ikakhulukazi emkhakheni wesayensi yokwakhiwa kwezichazamazwi eNingizimu Afrika okungumkhakha obonakala udonsa kanzima ekusimameni. Izichazamazwi ezilulimimbili eNingizimu Afrika zisabukeka zisalela emuva ngokwenjulalwazi yokusebenziseka kanti lokhu kwenza zingasebenziseki ngendlela efanele kubasebenzisi bazo. Lolu cwaningo luqoqwe kusetshenziswa indlela yohlaziyomibhalo. Umcwaningi uhlaziye isichazamazwi esilulimimbili sika-Doke (1996) kanye nezincwadi ezinhlobonhlobo ezethula injulalwazi yokusebenziseka, injulalwazi yesemantiki kusukeka emazweni angaphandle, emazweni ase-Afrika kanye nasezweni laseNingizimu Afrika. Le ndlela isetshenziswe ngobuchule ukuhlaziya ucwaningo ukuze kubekwe obala isidingo sabasebenzisi besichazamazwi kanye nezingqinamba ababhekana nazo uma isichazamazwi sakhiwe ngendlela engabeki emqoka izidingo zabasebenzisi baso. Kulolu cwaningo kukhuthazwa ukuqhutshekwa kokwenziwa kocwaningo ngezichazamazwi ezilulimimbili ukuze kwakhiwe izichazamazwi ezibeka emqoka izidingo zabasebenzisi bazo kanye nokuthuthukiswa komkhakha wesayensi yokwakhiwa kwezichazamazwi.

Description

Master Degree. University of KwaZulu-Natal, Durban.

Keywords

Citation

DOI